Erik Kruithof
Modelspoor bouwen
Tunnelprofiel
volgens NEM 105
Het volgens de NEM norm aanleggen van een tunnel of brug.
De hier beschreven tunnel
profielen zijn voor normaalspoor banen. De grote van het
tunnel profiel is afhankelijk van de boogstraal; het
aantal sporen en de afstand onderling; of er met
bovenleiding word gereden; en de lengte van het ingezette
materieel.
Bij rechtewandige tunnels word er tussen de tunnelwand en
de begrenzing van de vrije ruimte een kleine smalle zij
ruimte gelaten. Bij gewelfde tunnels word deze ruimte
gecreëerd door de gebogen tunnelwand. Het is 't beste
bij bovenleiding de laagste hoogte voor de bovenleiding
te nemen, zie ook "Bovenleidings hoogte volgens
NEM 201". Het profiel van de rechtwandige
tunnel is ook bruikbaar om het profiel van een brug te
bepalen. Bij een tunnel in een spoorboog moet men ook
rekening houden met de verhoging van het spoor, zie ook
"verhoging spoor in bogen volgens NEM 114".
De rechtwandige
tunnel
Een rechtwandige tunnel maakt men volgens volgende
tekening, waarbij de bij de letters behorende afmetingen
staan in de tabellen aan het einde van deze tekst. De
hoogte van de tunnel krijgt u door voor de hoogte
genoemde maten op te tellen, dit zijn dus vanaf de rails
bovenkant H4 en 0,2*G als er zonder bovenleiding word
gereden en H5 en 0,4*G als er wel met bovenleiding word
gereden. De breedte van een enkelsporige tunnel krijgt u
door B1, 2*(0,3*G), en in bogen ook nog 2*E bij elkaar op
te tellen. Bij meersporige tunnels moeten bij de breedten
u ook nog de onderlinge afstand van de sporen hart op
hart op tellen.
 Tunnelprofiel van een rechtwandige tunnel. E. Kruithof |
Opmerking:
1) maten B1, H4 en H5 naar NEM 102, zie vrije ruimte.
2) spoorafstand naar NEM 112, zie spoorafstand.
3) verbreding naar NEM 103, zie vrije ruimte.
4) de tunnel wand kan boven afgeschuind worden.
De enkelsporige gewelfde tunnel
Een enkelsporige
gewelfde tunnel maakt men volgens volgende tekening,
waarbij de bij de letters behorende afmetingen staan in
de tabellen aan het einde van deze tekst. De tunnel kunt
u uittekenen volgens de volgende bouwwijze:
1) Werklijnen K - L en M - N op gelijke hoogt als de
rails bovenkant, SO, uittekenen.
2) De punten m1 en m2 volgens afbeelding bepalen.
De waarde voor C zijn:
tunnel met bovenleiding C=2,2*G
tunnel zonder bovenleiding C= 2,8*G bij rechtspoor & C=2,3*G bij bogen.
3) Bij een tunnel op een rechtspoor vind u het eerst gebogen deel van de tunnelwand, dus tot a, door radius R1 te stellen als 2*B1 om punt m1. In bochten moet men de waarde voor R1 vergroten met de waarde E.
b.v. in H0, bocht radius 700; B1=48; E=7mm; R1=2*B1 + E=96+7=103mm
De
tegenovergestelde tunnelwand vind je door het
spiegelbeeld te nemen van de gevonden wand.
4) Het bovenste gebogen deel van de tunnel wand vind je
door radius R2 (C= gebied m2 - a) om punt m2 in te
tekenen.
 Tunnelprofiel van een gewelfde enkelsporige tunnel. E. Kruithof |
Opmerking:
1) B1 begrenzing vrije ruimte, zie vrije ruimte.
2) verbreding , zie vrije ruimte.
3) de tunnel kan van onderen ook afgevlakt worden.
De dubbelsporige gewelfde tunnel
Een dubbelsporige
gewelfde tunnel maakt men volgens volgende tekening,
waarbij de bij de letters behorende afmetingen staan in
de tabellen aan het einde van deze tekst. De tunnel kunt
u uittekenen volgens de volgende bouwwijze:
1) Werklijnen K - L en M - N op gelijke hoogt als de
rails bovenkant, SO, uittekenen.
2) Punt m1 op de
lijn K - L plaatsen en horizontaal door m2 laten door
kruisen.
De waarde voor C zijn:
tunnel met bovenleiding C=1,5*G bij rechtspoor en C=1,7*G bij bogen.
tunnel zonder bovenleiding C= 1,8*G bij rechtspoor en C=1,7*G bij bogen.
3) Bij een tunnel op rechtspoor vind je het bovenste gebogen deel van de tunnelwand door radius R1=0,5*A + 0,6*B1 om punt m1 uit te rekenen, dit geeft de tunnelwand boven de horizontale hoogte door m1. In bochten moet men de waarde voor R1 vergroten met de waarde E.
b.v. in H0, bocht radius (binnenspoor) 700; A=52; B1=48; E=7mm
R1 = 0,5 A + 0,6 B1 + E = 26+29+7+62mm
4)
Spoorbogen met Radius R2= 2*R1 om punt m2 tekenen, dit
geeft de tunnelwand onder de horizontale lijn door punt
m1.
De tegenovergestelde tunnelwand
vind je door het spiegelbeeld te nemen van de gevonden
wand delen.
 Tunnelprofiel van een gewelfde dubbelsporige tunnel. E. Kruithof |
Opmerking:
1) B1 begrenzing vrije ruimte, zie vrije ruimte.
2) spoorafstand naar NEM 112, zie tekst spoorafstand.
3) verbreding , zie vrije ruimte.
4) de tunnel kan van onderen ook afgevlakt worden.
Maattabellen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opmerking: |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De afmetingen
voor E staan in onderstaande tabel. Aan de
waarden voor wagengroep A zou u zich zeker moeten
houden, ook al rijden er geen wagens met
draaistellen op het baanvak.
|
Geraadpleegde
bronnen
- NEM norm 105 uitgave 1987